Nhiều đơn vị vận tải gặp khó khi ôtô bị từ chối kiểm định do lỗi phạt nguội được phát hiện muộn, thường chậm 3-6 tháng, thậm chí vài năm sau thời điểm vi phạm.
Nhiều tháng qua, Công ty TNHH Thương mại giao nhận xuất nhập khẩu Thông Phương Thắng, TP Thủ Đức, gặp khó khăn khi đưa xe đi đăng kiểm do hệ thống phát hiện một số lỗi vi phạm tồn đọng chưa được xử lý. Tuy nhiên, theo doanh nghiệp, trước đó họ không biết những lỗi này tồn tại, gần đây khi đi kiểm định mới phát hiện xe có vi phạm.
“Chúng tôi không nhận được thông báo phạt nguội gửi về địa chỉ, dù có lỗi đã xảy ra từ 2-3 năm trước”, ông Trần Minh Thông, Giám đốc công ty Thông Phương Thắng, nói.
Trước đó, ông cho biết đã chủ động phòng tránh bằng việc thường xuyên tra cứu định kỳ để sớm phát hiện lỗi phạt. Tuy vậy, kết quả lại thiếu thống nhất, phần mềm thông báo không vi phạm nhưng đến cơ quan đăng kiểm lại phát hiện lỗi chưa xử lý, hoặc ngược lại. Khi đó, xe phải nằm chờ để làm thủ tục đóng phạt, ảnh hưởng kinh doanh.
Không chỉ chậm nhận thông báo phạt nguội, ông Thông cho rằng quy trình đóng phạt rất rườm rà, tốn thời gian do phải qua nhiều bước, kèm nhiều loại giấy tờ liên quan. Trường hợp vi phạm được phát hiện khi đăng kiểm xe, nếu suôn sẻ doanh nghiệp mất 7-10 ngày làm thủ tục, chờ quyết định xử phạt, sau đó tiếp tục tới địa điểm của ngân hàng đóng tiền, tốn thêm thời gian.
Tình trạng tương tự cũng xảy ra ở Công ty Long Phú, khi nhiều xe của doanh nghiệp gần đây bị từ chối kiểm định do hệ thống phát hiện vi phạm tồn đọng từ lâu. Đại diện công ty cho biết những lỗi này trước đó họ không được thông báo và xe vẫn đăng kiểm bình thường. Khi đưa ôtô đi đăng kiểm từ đầu năm 2025, các vi phạm mới được phát hiện.
“Chúng tôi vẫn thực hiện đăng kiểm định kỳ, có xe đã kiểm định nhiều lần nhưng không vi phạm, nay bất ngờ phát hiện lỗi”, đại diện công ty nói và cho rằng tình trạng này khiến doanh nghiệp bị động trong việc xử lý, ảnh hưởng đến kế hoạch vận chuyển, giao hàng…
Không chỉ bị gián đoạn hoạt động, một số doanh nghiệp vận tải khác cho biết họ còn chịu thêm rủi ro tài chính do chậm nhận được thông báo phạt nguội. Theo Luật Xử lý vi phạm hành chính, tổ chức sẽ bị xử phạt gấp đôi cá nhân với cùng một hành vi vi phạm. Trường hợp tài xế vi phạm đã nghỉ việc, không thể liên hệ, trách nhiệm xử lý và chi phí sẽ đổ lên vai doanh nghiệp. Chưa kể, nhiều vi phạm phát hiện muộn đã quá thời hạn xử lý, nhưng để được miễn phạt đơn vị vận tải phải chứng minh là không nhận được thông báo.
“Việc này thuộc trách nhiệm của cơ quan quản lý, không thể yêu cầu doanh nghiệp chứng minh vấn đề mà họ không kiểm soát được”, đại diện một đơn vị vận tải nói.
Ông Bùi Văn Quản, Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hàng hóa TP HCM, cho biết thời gian qua hiệp hội nhận nhiều phản ánh về tình trạng thông báo phạt nguội chậm. Một số doanh nghiệp nhận thông báo trễ 3-6 tháng so với thời điểm vi phạm, thậm chí năm 2025 đưa xe đi đăng kiểm mới biết có lỗi còn tồn đọng từ năm 2021, 2022. Lúc này, việc xác minh tài xế rất khó khăn, do nhiều trường hợp đã nghỉ việc hoặc bỏ trốn vì không muốn đóng phạt.
Trước tình trạng trên, Hiệp hội vận tải Hàng hóa TP HCM đề xuất cơ quan chức năng cần đảm bảo thời gian gửi thông báo vi phạm đến doanh nghiệp 10-20 ngày. Việc này giúp đơn vị vận tải kịp thời xác minh, hoặc có biện pháp ràng buộc trách nhiệm tài xế vi phạm.
“Ngoài ra, quy trình nộp phạt cũng cần đơn giản hóa, tạo điều kiện cho doanh nghiệp khắc phục sớm để xóa lỗi vi phạm, thay vì mất nhiều thời gian như hiện nay”, ông Quản nói.
Hiện, trình tự xử lý phạt nguội được thực hiện theo các bước: xác định chủ xe, tổ chức, cá nhân vi phạm. Nếu chủ xe, cá nhân không cư trú tại nơi phát hiện vi phạm thì chuyển kết quả đến trụ sở công an nơi người này đăng ký thường trú. Dựa vào thông tin trên, CSGT gửi thông báo yêu cầu chủ xe, cá nhân vi phạm đến công an địa phương làm việc, trước khi ra quyết định xử phạt hành chính.
Trước phản ánh thông báo phạt nguội gửi chậm, thậm chí 2-3 năm khi đăng kiểm xe mới phát hiện lỗi vi phạm, đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết tai nạn giao thông (Cục CSGT), cho biết vấn đề này có thể do hệ thống dữ liệu giữa các bên liên quan chưa đồng bộ.
Trước đây, dữ liệu vi phạm giao thông được Cục CSGT gửi phía đăng kiểm để nhập liệu, nhưng có thể do thiếu sót, chậm cập nhật, một số vi phạm về sau mới được phát hiện. Với kiến nghị rút ngắn thời gian gửi thông báo phạt nguội, ông Nhật cho biết Cục sẽ rà soát lại để có phương án điều chỉnh phù hợp. Mục tiêu là đảm bảo thông tin vi phạm được chuyển đến người dân, doanh nghiệp sớm nhất có thể, giúp họ chủ động xử lý, tránh ảnh hưởng quá trình đăng kiểm xe cũng như hoạt động kinh doanh.
Giang Anh – Đình Văn